پرکلرواتیلن چیست و چه کاربردهایی دارد؟

پرکلرواتیلن (PCE) یک مایع شیمیایی بی رنگ است که به عنوان چربی زدا و به عنوان یک عامل خشکشویی استفاده می شود. پرکلرواتیلن که قادر به حل اکثر مواد آلی است و پرمصرف ترین حلال خشکشویی است. همچنین به عنوان یک واسطه شیمیایی و یک عنصر در محصولات مصرفی، مانند رنگ‌ها، لکه ‌برها، جوهرهای چاپ، پاک‌ کننده‌های خانگی، پاک‌ کننده‌های قطعات آئروسل خودرو و چربی ‌گیرها نیز بکار می رود. نام های دیگر PCE عبارتند از PERC، perchlor و tetrachloroethylene که با فرمول شیمیایی C2Cl4 نشان داده می شود.

موارد مصرف پرکلرواتیلن

پرکلرواتیلن یک ترکیب آلی فرار و غیر قابل اشتعال است. این ماده شیمیایی عمدتاً برای خشکشویی پارچه ها و چربی زدایی فلزات استفاده می شود. همچنین برای موارد زیر کاربرد دارد:

• ساخت مواد شیمیایی از جمله کلروفلوئوروکربن ها و پوشش های لاستیکی.
• به عنوان سیال عایق و گاز خنک کننده در ترانسفورماتورهای الکتریکی.
• به عنوان یک عامل تمیز کردن، اندازه گیری و کاهش اندازه در منسوجات.
• در محصولات آئروسل، صابون ‌های حلال، جوهرهای چاپ، چسب‌ها، درزگیرها، پاک‌ کننده‌های رنگ، پوشش‌های کاغذ، درمان‌های چرم، پاک ‌کننده‌های خودرو، پولیش‌ها، روان ‌کننده‌ها و سیلیکون‌ها.
• در برخی از محصولات مصرفی، از جمله چسب ها، پاک کننده های لکه، پاک کننده های چوب و جلا دهنده کفش نیز وجود دارد.

چگونه ممکن است در معرض پرکلرواتیلن قرار بگیرم؟

اگر لباس‌هایتان را خشک ‌شویی می‌کنید، می‌توانید در معرض پرکلرواتیلن قرار بگیرید. همچنین در صورت استفاده از محصولات حاوی پرکلرواتیلن، مانند فینیشر پارچه، چسب، پاک کننده لکه، مایع تصحیح ماشین تحریر، جلا دهنده کفش و پاک کننده های چوب، ممکن است در معرض قرار بگیرید.

قرار گرفتن در معرض سطوح کم پرکلرواتیلن در هوا و آب می تواند به دلیل انتشار صنعتی رخ دهد. این ماده شیمیایی در هوای مناطق شهری و صنعتی بیشتر از مناطق روستایی و دورافتاده است. اگر در نزدیکی تأسیسات خشکشویی، محل‌های ضایعات شیمیایی یا مکان‌های ذخیره‌سازی مواد شیمیایی که در آن پرکلرواتیلن ذخیره شده است، زندگی یا کار می‌کنید، می‌توانید در معرض سطوح بالاتری قرار بگیرید.

اگر در محل چربی زدایی فلزات، تولید مواد شیمیایی، پوشش لاستیکی یا نساجی کار می کنید، در محل کار، می توانید در معرض پرکلرواتیلن قرار بگیرید.

چگونه پرکلرواتیلن می تواند بر سلامتی تأثیر بگذارد؟

پرکلرواتیلن در گزارشات منتشر شده در مورد مواد سرطان زا، به عنوان « سرطان زای احتمالی برای انسان» ذکر شده است زیرا قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آن می تواند باعث سرطان خون، پوست، روده بزرگ، ریه، حنجره، مثانه و دستگاه ادراری و تناسلی شود.

قرار گرفتن در معرض طولانی مدت ممکن است به سیستم عصبی مرکزی، کبد و کلیه ها نیز آسیب برساند. همچنین می تواند باعث نارسایی تنفسی، از دست دادن حافظه، گیجی و خشکی و ترک پوست شود. اگر باردار هستید، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض پرکلرواتیلن ممکن است به جنین در حال رشد آسیب برساند.

قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض سطوح بالای این ماده شیمیایی می تواند باعث تجمع مایع در ریه ها، سوزش چشم و تنفسی، تنگی نفس شدید، تعریق، حالت تهوع، استفراغ، سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی، گیجی، مشکل در صحبت کردن و راه رفتن و سبکی سر شود.

قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض سطوح پایین می تواند باعث سرگیجه، بی اشتهایی، خواب آلودگی و تحریک چشم ها، بینی، دهان، گلو و مجاری تنفسی شود. تماس مستقیم با مایع یا بخار پرکلرواتیلن می تواند باعث تحریک و سوزش پوست، چشم، بینی و گلو شود.

اگر بیماری قلبی، کبدی، کلیوی یا ریه دارید، بیشتر مستعد اثرات سلامتی این ماده خواهید بود. اگر فکر می کنید سلامتی شما تحت تاثیر پرکلرواتیلن قرار گرفته است، به متخصص مراقبت های بهداشتی مراجعه نمایید.

چگونه می توانیم قرار گرفتن در معرض پرکلرواتیلن را محدود کنم؟

استفاده از PCE در بین صنایعی مانند خشک شویی در حدود 35 سال گذشته کاهش یافته است. به همین دلیل، سطح PCE در اندازه گیری های هوا کاهش یافته است. علاوه بر این، ماشین‌ها و روش‌های جدیدتر خشک‌شویی، قرار گرفتن کارگران در معرض PCE را تا حد زیادی کاهش داده‌اند.

برای کاهش قرار گرفتن در معرض، محصولات دارای PCE باید در خارج از خانه استفاده شوند. اگر از محصولات دارای PCE در داخل خانه استفاده می کنید، درها و پنجره ها را باز کنید و همه فن ها را روشن کنید تا هوای تازه وارد شود. قبل از آوردن لباس از خشکشویی به خانه یا قبل از پوشیدن آن، لباس را هوا دهید.

اگر با PCE یا سایر مواد شیمیایی کار می ‌کنید، مطمئن شوید که از تمام وسایل حفاظتی توصیه شده همانطور که در برگه اطلاعات ایمنی محصول (MSDS) مشخص شده است استفاده می‌ کنید.