اسید سولفامیک چیست و از کاربردهای آن چه می دانید؟

اسید سولفامیک یک اسید سولفید معدنی به شکل کریستال های سفید رنگ است. این ماده غیر فرار، غیر رطوبت گیر و پایدار است. این اسید کمی محلول در متانول، اتر، استون و اسید سولفوریک غلیظ و در آب محلول است و یک محلول آبی قوی اسیدی تشکیل می دهد که از نظر اسیدی با اسیدهای معدنی قوی معمولی قابل مقایسه است.

اسید سولفامیک بی رنگ و محلول در آب کاربردهای زیادی پیدا می کند. این ترکیب معمولاً به عنوان یک ماده جرم ‌گیر و پاک ‌کننده استفاده می‌ شود و کاربردهای زیادی در صنعت داروسازی دارد. به عنوان یک کاتالیزور برای فرآیند استریفیکاسیون استفاده می شود. مثلا هنگامی که با سیکلوهگزیل آمین و به دنبال آن افزودن NaOH واکنش نشان می دهد، سیکلامات سدیم می دهد که بیشتر به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی شناخته می شود و همچنین در تولید رنگ کاربرد دارد. از مزایای استفاده از اسید سولفامیک می توان به سهولت جابجایی، حلالیت و خورندگی کم آن اشاره کرد.

فهرست مطالب

خواص اسید سولفامیک

مترادف: اسید آمیدوسولفونیک، اسید آمیدوسولفوریک، اسید آمینوسولفونیک یا اسید سولفامیدیک
ظاهر: جامد کریستالی سفید
فرمول مولکولی: NH2SO3H
جرم مولی: 97.09 گرم بر مول
چگالی: 2.15 گرم بر سانتی متر مکعب
حلالیت در آب: 213 گرم در لیتر (20 درجه سانتیگراد)
نقطه ذوب: 190 – 225 C
نقطه جوش: تجزیه می شود
pH : 2 (محلول 1% @C 20)
ضریب شکست: 1.553

فواید اسید سولفامیک

از نظر فنی یک پاک کننده و رسوب زدا پیشرفته است.
حاوی یک بازدارنده ویژه تشکیل فیلم است.
از فولاد نرم، فولاد ضد زنگ، مس و برنج در برابر حمله اسید محافظت می کند.
رسوب آهک و سایر رسوبات را حل می کند.
برای دیگ بخار، گرم کننده ها و مبدل های حرارتی ایده آل است.

موارد استفاده اسید سولفامیک

محصولات شستشو و نظافت
بیوسیدها (مانند ضدعفونی کننده ها، محصولات کنترل آفات)
محصولات پوششی
تنظیم کننده های pH و محصولات تصفیه آب
پولیش و واکس
محصولات و رنگ های تصفیه نساجی
پلیمرها
محصولات تصفیه سطح فلز
محصولات درمان چرم
مواد شیمیایی کاغذ و رنگ
چسب ها و درزگیرها
محصولات جوشکاری و لحیم کاری

برنامه های کاربردی اسید سولفامیک‌

اسید سولفامیک به عنوان یک عامل پاک کننده اسیدی به صورت خالص یا جزئی از ترکیبات اختصاصی اغلب برای از بین بردن زنگ زدگی و رسوب آهک در صنعت استفاده می شود و جایگزین اسید هیدروکلریک فرارتر و تحریک کننده تر می شود که البته ارزان تر هم است.

استفاده از این ترکیب در مصارف خانگی در مقایسه با اسید هیدروکلریک به دلیل ایمنی بالاتر آن است. اسید سولفامیک یک ماده رسوب زدایی فوق العاده کارآمد است و برای تمیز کردن انواع تجهیزات صنعتی و لوازم خانگی استفاده می شود. برای تمیز کردن دیگ‌ها، مبدل‌های حرارتی، کندانسورها، کویل‌ها، رسوب‌ زدایی توالت‌ها، حذف دوغاب اضافی روی کاشی‌ها و سایر رسوبات معدنی و غیره استفاده می‌شود.

به حذف رسوبات آب سخت، رسوبات پروتئینی، زنگ سبک و خوردگی مس کمک می کند و در نتیجه کارایی دستگاه و تجهیزات را افزایش می دهد. اسید سولفامیک همچنین به عنوان عامل تمیز کننده در صنعت لبنیات و آبجوسازی کاربرد دارد.

در آبکاری و پالایش الکتریکی در بسیاری از مواد آلی به عنوان یک کاتالیزور جامد خوب استفاده شده است و در صنعت حفاری نفت و گاز به دلیل کاهش PH سیالات و ترکیبات استخراج شده قبل از دفع این سیالات استفاده می شود.

سولفامات ها (مشتقات سولفامیک اسید) در طراحی انواع بسیاری از عوامل درمانی مانند آنتی بیوتیک ها، نوکلئوزید/نوکلئوتید ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) ، مهارکننده های ترانس کریپتاز معکوس، مهارکننده های پروتئاز HIV (PIs)، داروهای ضد سرطان (استروئید سولفاتاز و مهارکننده های کربنیک انیدراز)، داروهای ضد صرع و داروهای کاهش وزن استفاده می‌شوند.

نکات کاربردی هنگام استفاده از اسید سولفامیک‌

همیشه اسید سولفامیک را به آب اضافه کنید نه برعکس. در دمای اتاق محلول آبی رقیق شده برای مدت طولانی پایدار است، اما هیدرولیز در دماهای بالا رخ می‌دهد.

اسید سولفامیک غلیظ می تواند خورنده باشد و در صورت عدم استفاده صحیح می تواند باعث سوختگی روی پوست شود. این ماده شیمیایی منحصر به فرد است زیرا نه تنها باعث سوختگی شیمیایی می شود، بلکه سوختگی حرارتی ثانویه نیز در نتیجه دهیدراتاسیون ایجاد می کند. استفاده از دستکش لاستیکی، لباس کامل، پیش بند لاستیکی و محافظ چشم هنگام مخلوط کردن برای جلوگیری از تماس با پوست محافظت نشده ضروری است. لباس های آلوده باید قبل از استفاده مجدد شسته شوند.