نیترات نقره چیست و چه کاربردهایی دارد؟

نیترات نقره (AgNO3) یک نمک نقره معدنی است و می تواند یون های نقره را با اثر استریلیزاسیون، خوردگی، فرسایش و همگرایی جدا کند. محلول رقیق آن اثر ضد باکتریایی و قابض دارد در حالی که محلول غلیظ آن اثر خورنده دارد. استفاده موضعی از یون نقره می تواند با پروتئین باکتری متصل شود و رسوب پروتئین نقره با اثر باکتری کش را تشکیل دهد.

نیترات نقره به طور گسترده برای ساخت مواد حساس به نور هالید نقره استفاده می شود. کریستال نیترات نقره خالص در برابر نور پایدار است و به راحتی در حضور مواد آلی به نقره فلزی سیاه تبدیل می شود. نیترات نقره مرطوب و محلول می توانند به راحتی در معرض نور تجزیه شوند. این ترکیب نوعی اکسید کننده است و می تواند باعث انعقاد پروتئین با اثر خورنده بر روی بدن انسان شود.

روش تولید نیترات نقره

این ترکیب با حل کردن فلز نقره در اسید نیتریک رقیق تهیه می شود. محلول تبخیر شده و باقیمانده با اسید نیتریک غلیظ تا حرارت قرمز مات حرارت داده می شود تا ناخالصی هایی مانند نیترات مس تجزیه شود. سپس باقیمانده در آب حل شده، فیلتر شده و برای بدست آوردن ترکیب خالص مجددا متبلور می شود.

مشخصات فیزیکی و شیمیایی نیترات نقره

این ترکیب دارای بلورهایی بی رنگ، شفاف، بزرگ لوزی و یا کریستال های کوچک سفید با طعم فلزی تلخ و بی بو است. چگالی آن 4.35 گرم بر سانتی متر مکعب و در دمای 212 درجه سانتیگراد ذوب می شود. در دمای 440 درجه سانتی گراد تجزیه می شود. این ماده سوز آور و یک عامل اکسید کننده قوی است.

این ترکیب به راحتی در آب و آمونیاک حل می شود، در اتر و گلیسیرین محلول است، در اتانول کمی محلول است، اما در اسید سولفوریک غلیظ تقریبا نامحلول است. محلول آبی آن اسیدیته ضعیفی از خود نشان می دهد.

موارد استفاده نیترات نقره

می توان از آن برای ساخت فیلم عکاسی، فیلم اشعه ایکس و سایر امولسیون های عکاسی مواد حساس به نور استفاده کرد. در زمینه صنعت الکترونیک می توان از آن برای ساخت چسب های رسانا، مواد تصفیه گاز و همچنین پوشش نقره ای قطعات الکترونیکی استفاده کرد.

همچنین می توان از آن برای ایجاد پوشش نقره در تولید آینه و آستر شیشه ای حرارتی و دستکش برای کارهای الکترونیکی استفاده کرد. همچنین می توان از این ترکیب برای نقره کاری سایر صنایع دستی استفاده کرد. در زمینه پزشکی، می توان از آن برای استریل کردن ابزارها استفاده کرد. صنایع شیمیایی روزانه از آن برای تولید شامپو موهای رنگ شده استفاده می کنند. همچنین می توان آن را برای ساخت کاتالیزورهای نقره دیگر مورد استفاده قرار داد.

محتوای نیترات نقره تأثیر خاصی بر رسانایی، خاصیت پراکندگی و سرعت ته نشینی محلول آبکاری نقره دارد. مقدار مصرف عمومی حدود 25 تا 50 گرم در لیتر است.

کاربردهای دارویی نیترات نقره

نیترات نقره، پس از اسید سالیسیلیک، به طور گسترده ای برای درمان زگیل استفاده می شود. AgNO3 یک نمک بسیار محلول در آب است که در تماس با پوست به راحتی به صورت AgCl سیاه رنگ رسوب می کند. زگیل ‌ها معمولا توسط ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می‌ شوند و بیشتر دست ‌ها، پاها و نواحی آنوژنیتال را تحت تأثیر قرار می ‌دهند. درمان بر اساس تخریب بافت موضعی است و نمک نقره از طریق قلم سوزاننده به ناحیه آسیب دیده اعمال می شود. این ترکیب بسیار خورنده است و به عنوان عامل تخریب این نوع بافت زائد شناخته شده است. هنگام استفاده از این گزینه درمانی باید احتیاط کرد، زیرا AgCl حاصله هر پوست یا پارچه ای را که با آن در تماس باشد را لکه دار می کند.

ملاحظات ایمنی نیترات نقره

این ترکیب برای پوست و غشاهای مخاطی خورنده بوده و اثر همگرایی دارد. پوست در تماس با این ترکیب مستعد ابتلا به التهاب است. اگر پوست در اثر تماس آسیب دید، می توانید برای شستشو از آب نمک استفاده کنید. هنگام کار باید از ماسک، لباس های نخی، دستکش لاتکس و سایر تجهیزات حفاظتی استفاده شود. کارکنان تولید نیز باید به طور مکرر لباس‌ها را بشویند.

نیترات نقره می تواند با استیلن واکنش داده و استیلن نقره تولید کند که در شرایط خشک، با اصطکاک جزئی منفجر می شود. بنابراین هنگام تعمیر و نگهداری تجهیزات باید از آوردن خمیر کاربید کلسیم و گاز استیلن به داخل کارگاه جلوگیری شود.

این ترکیب با تیوسیانات ها، نمک های آهنی؛ روغن ها، هیپوفسفیت ها، نمک های مورفین، فسفات، تارتارات ها، هالیدها، عصاره های گیاهی و غیره ناسازگار است و به برخی از اشکال پلاستیک، لاستیک و پوشش ها حمله می کند.