کاربردهای اسید فسفریک در صنعت

اسید فسفریک یک اسید معدنی است و اگرچه به عنوان یک اسید ضعیف در نظر گرفته می شود اما محلول 85٪ آنقدر اسیدی است که می تواند به شدت خورنده باشد. اسید فسفریک که به نام اسید فسفریک (V) نیز شناخته می شود بدون رنگ و بو است و شکل مایع آن دارای قوام شربتی است.

اسیدفسفریک خالص به شکل کریستالی یافت می شود که از سنگ ها استخراج می شود. تعداد بسیار کمی از مواد حاوی فسفر (حدود 0.1-0.5٪) به طور طبیعی در چندین غذا مانند مرغ، ماهی، آجیل و زرده تخم مرغ وجود دارد. اسید فسفریک نمونه ای از اسید خورنده است. همچنین در تماس با ترکیبات آلی (مانند الکل و کتون) می تواند گاز سمی ایجاد کند. این اسید یکی از شناخته شده ترین و پرکاربردترین اسیدها در کاربردهای کشاورزی، صنعتی و غذایی است. از آنجایی که به صورت انبوه تولید می شود، به راحتی قابل تهیه است.

فهرست مطالب

موارد استفاده از اسید فسفریک

در صنایع غذایی

اسیدفسفریک برای بسیاری از مصارف زندگی از جمله صنایع غذایی نقش مهمی ایفا می کند. به دلیل قیمت ارزان در صنعت بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. اسیدفسفریک گرید غذایی اغلب به عنوان افزودنی E338 نامیده می شود .تشخیص اینکه آیا محصولات غذایی حاوی اسید فسفریک هستند یا نه، نسبتا آسان است و در لیست مواد تشکیل دهنده آن قابل مشاهده است. اسیدفسفریک معمولاً به عنوان E338، اسید اورتوفسفریک، اسید فسفریک (V)، اسید پیروفسفریک، اسید تری فسفریک، اسید 0-فسفریک و هیدروژن فسفات بر روی برچسب محصولات درج می شود. موارد استفاده از اسید فسفریک در صنایع غذایی به شرح زیر است:

نوشابه‌های گازدار: اسیدفسفریک اغلب به نوشابه ‌های گازدار اضافه می‌شود تا طعم تند و تلخ ‌تری بدهد. همچنین به کند شدن رشد کپک ها و باکتری ها در فرمولاسیون شیرین نیز کمک می کند.

مربا: از اسیدفسفریک گرید غذایی به عنوان یک ماده افزودنی در تولید مربا برای افزایش ماندگاری آن استفاده می شود.

افزودنی های غذایی: اسیدفسفریک به عنوان یک افزودنی غذایی شناخته شده است و در برخی از مواد غذایی مانند موارد زیر یافت می شود:

بیکینگ پودرها
آب های طعم دار
نوشیدنی های قهوه آماده در بطری
گوشت های فرآوری شده

کاربرد اسید فسفریک در سایر صنایع

از بین بردن زنگ زدگی

یکی از کاربردهای رایج اسید فسفریک این است که از آن به عنوان زنگ زدا استفاده می شود. اسید فسفریک هنگامی که روی فلز زنگ زده استفاده می شود، با زنگ فلزاتی مانند فولاد وآهن واکنش نشان می دهد. سپس، زنگ زدگی را به یک ترکیب سیاه رنگ که به راحتی قابل پاک شدن است، تبدیل می کند.

برای از بین بردن کامل زنگ زدگی ممکن است به کاربرد اسید فسفریک چند منظوره نیاز باشد. استفاده از این ماده می تواند مقاومت بیشتری در برابر خوردگی پس از استفاده ایجاد کند. زنگ زدای مبتنی بر اسید فسفریک معمولاً به صورت مایع سبز رنگ یافت می شود اما می توان آن را به صورت ژل نیز فرموله کرد.

کودها: در کشاورزی استفاده اصلی از اسیدفسفریک برای تولید کود است. این اسید همچنین در مکمل های غذایی که به گاو، خوک و طیور یافت می شود تا مانع کمبود فسفر شده یا این عنصر را به اندازه کافی تامین کند.

عوامل بافر: اسیدفسفریک به عنوان یک ماده بافر در آزمایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد.

پزشکی: اسیدفسفریک در دندانپزشکی به عنوان محلول اچینگ استفاده می شود برای تمیز کردن جرم ها و زبری سطح دندان های استفاده می شود و همچنین برای تهیه مشتقات آلبومین و برای اسیدی کردن ادرار، از بین بردن بقایای نکروزه (سلول های مرده یا بافت) و در داروهای ضد تهوع و در سفید کننده های دندان و مایع دهان شویه و خمیر دندان نیز به کار برده می شود.

محصولات مراقبت شخصی: اسیدفسفریک به عنوان تنظیم کننده اسیدیته در محصولات آرایشی و مراقبتی استفاده می شود. محصولاتی مانند : محصولات پاک کننده،عطرها، محصولات مراقبت از مو و ناخن نیز حاوی این اسید هستند.

عامل افزایش دهنده: نمک های مختلفی از اسیدفسفریک وجود دارد که به عنوان عامل افزایش دهنده استفاده می شود، مانند مونوکلسیم فسفات.

کاتالیزور: از این اسید به عنوان کاتالیزور در فرآیند هیدراتاسیون آلکن ها برای تولید الکل استفاده می شود.

عامل اکسید کننده: اسیدفسفریک همچنین به عنوان یک عامل اکسید کننده در تولید کربن فعال نیز به کار برده می شود.