بوتیل گلایکول چیست و از کاربردهای آن چه می دانید؟
بوتیل گلایکول (BG) یک مایع روغنی با فراریت کم و بوی میوه ای شیرین منحصر به فرد و در عین حال ملایم است. این ماده با آب و حلال های آلی معمولی قابل اختلاط است و عمدتاً به عنوان حلال در رنگ ها و پوشش های سطحی و همچنین در جوهرها و محصولات پاک کننده استفاده می شود.
مانند سایر گلیکول اترها، دارای ماهیت دو عملکردی است و شامل یک اتر و یک گروه الکل در یک مولکول است. امتزاج عالی این ماده، آن را به یک حلال و عامل جفت کننده همه کاره تبدیل می کند که ویژگی های عملکرد عالی را در طیف گسترده ای از کاربردها ارائه می دهد.
ماهیت دو عملکردی بوتیل گلایکول به این معنی است که واکنش های معمولی یک الکل به عنوان مثال استری شدن، اتریفیکاسیون، اکسیداسیون و تشکیل استات ها و الکلات ها و همچنین اترها، تشکیل پراکسید در حضور اکسیژن اتمسفر را انجام می دهد.
فهرست مطالب
خواص شیمیایی و فیزیکی بوتیل گلایکول
- فرمول مولکولی: C6H14O2 / CH3(CH2)2CH2OCH2CH2OH
- جرم مولکولی: 118.176 g/mol1
- جرم دقیق: 118.09938 گرم در مول
- نقطه اشتعال: 153 درجه فارنهایت / 67 درجه سانتی گراد
- نقطه جوش: 340 درجه فارنهایت / 171 درجه سانتی گراد
- نقطه ذوب: -107 درجه فارنهایت / -77 درجه سانتی گراد
- فشار بخار: 0.76 میلی متر جیوه در 68 درجه فارنهایت
- حلالیت در آب: ≥ 100 میلی گرم در میلی لیتر (72 درجه فارنهایت)
- چگالی: 0.90 گرم بر سانتی متر مکعب
بوتیل گلایکول چگونه تولید می شود؟
این ترکیب از واکنش اتیلن اکسید با الکلی مانند بوتانول نرمال در یک کاتالیزور تولید می شود. این فرآیند اتوکسیلاسیون نامیده می شود. اگر نسبت اتیلن اکساید به بوتانول نرمال بیشتر از یک باشد، مونو اترهای دی و تری اتیلن گلیکول نیز تولید می شوند. معادله شیمیایی این واکنش در زیر آمده است:
C2H4O + C4H9OH → C4H9OC2H4OH
تولید جهانی این ماده بین 300-500 KT در سال تخمین زده می شود. بوتیل گلایکول همچنین می تواند از طریق اتریفیکاسیون بوتانول با 2- کلرواتانول تولید شود.
کاربردهای بوتیل گلایکول
بوتیل گلایکول کاربردهای زیادی دارد، عمدتاً به عنوان حلال، هم در صنایع تجاری و هم در صنعت استفاده می شود
کاربردهای صنعتی
استفاده از بوتیل گلایکول تحت سلطه صنعت رنگ است که تقریباً 75٪ از کل BG تولید شده را مصرف می کند. این ماده بیشتر به عنوان یک حلال و عامل ادغام کننده در رنگ ها، پوشش ها و جوهرهای مبتنی بر آب استفاده می شود این به این دلیل است که یک حلال با فراریت کم است و بنابراین می تواند زمان خشک شدن پوشش ها را افزایش دهد و جریان آنها را بهبود بخشد. همچنین یک بهبود دهنده جریان کارآمد برای اجاق گازهای اوره، ملامین و فنولیک است.
کاربردهای دیگر شامل استفاده به عنوان حلال در جوهرهای چاپ به دلیل نقطه جوش بالا، رنگ های نساجی و به عنوان جزئی از سیالات هیدرولیک است. همچنین جزئی از روغن های حفاری و برش (cutting oils) است و جزء اصلی Corexit 9527 است که یک محصول پخش کننده نشت نفت است.
کاربردهای تجاری
بوتیل گلایکول به طور منظم در اکثر خانه ها استفاده می شود زیرا جزء بسیاری از محصولات تمیز کننده خانگی است. این ماده قدرت تمیز کنندگی را برای محصولات تمیز کننده خانگی و برخی از پاک کننده های سطوح صنعتی و تجاری فراهم می کند و همچنین باعث به وجود آمدن بوی خاصی در این محصولات می شود.
این ترکیب ماده اولیه مهمی برای انواع سنتزها است و یکی از مواد خام مهم برای تولید بوتیل گلیکول استات و برای تولید نرم کننده ها از طریق واکنش با انیدرید فتالیک است. همچنین در حشره کش ها، علف کش ها، آفت کش های کشاورزی و محصولات آرایشی و بهداشتی و چربی زدا، محافظ چرم، پاک کننده تخته سفید، خمیر چاپ، لعاب و لوازم آرایشی نیز به کار برده می شود.
خطرات بوتیل گلایکول
بوتیل گلایکول در صورت تماس با چشم، پوست، گلو می تواند باعث تحریک جدی شود. بلعیدن و تماس با پوست می تواند باعث سردرد، حالت تهوع و سرگیجه شود. استفاده از تجهیزات حفاظتی برای جلوگیری از احتمال مشکلات پوستی، بلع و استنشاق توصیه می شود. در صورت تماس، باید فوراً از آب صابون برای تمیز کردن پوست استفاده شود و همه لباس های آلوده نیز باید خارج و جایگزین شود. اگر این ماده شیمیایی بلعیده شود بهتر است فورا به پزشک مراجعه شود.
نحوه نگهداری بوتیل گلایکول
بوتیل گلایکول به عنوان یک محرک طبقه بندی می شود، بنابراین، باید فرآیند انتقال و توزیع این ماده بسیار با احتیاط انجام شده و در جای خنک نگهداری شود.
